Od dawna największym problemem w procesie transformacji regionów górniczych są tereny pokopalniane. Często znajdują się one w centrum gminy, stanowią rozległy, zaniedbany teren, rujnując krajobraz miejscowości. Samorządowcy od dłuższego czasu wskazują na konieczność zmiany zapisów prawnych, tak aby tereny te zostały odblokowane i mogły stanowić o nowej sile gospodarczej. Aktualny stan prawny blokuje lub w znaczący sposób wydłuża proces przejęcia przez gminy tych terenów, zagospodarowania oraz ewentualnej sprzedaży inwestorowi. Zgodnie z polskim prawodawstwem teren po zamkniętej kopalni trafia do Spółki Restrukturyzacji Kopalń S.A. Spółka ta na mocy art.23 ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego może przekazać gminie teren po wcześniejszym uporządkowaniu oraz na wniosek zainteresowanej gminy.

Wychodząc naprzeciw potrzebom gmin oraz całego regionu, który ma przejść proces transformacji, Zarząd SGGP postanowił podjąć się przygotowania propozycji zmian zapisów prawnych, które ułatwiłyby i usprawniły proces przejmowania oraz zagospodarowania terenów pogórniczych. Jest to aspekt nader ważny zarówno ze względu na przyszłość regionu, jak i możliwości wykorzystania środków unijnych przewidzianych na ten cel.

Propozycję zmian kilku ustaw przygotowała na zlecenie SGGP, kancelaria Juris. Zmiany dotyczyły przejmowania przez gminy terenów po zamykanych kopalniach oraz w miarę możliwości skrócenia procedur planistycznych w odniesieniu tylko i wyłącznie do terenów pokopalnianych. Przygotowane zmiany zostały przekazane: Prezesowi Rady Ministrów, Podkomisji ds. Sprawiedliwej Transformacji, posłom RP, Urzędowi Marszałkowskiemu Województwa Śląskiego oraz gminom górniczym.